درباره من
فرهنگی شاغل در ناحیه یک اردبیل ، سرگروه درسی پایه پنجم ، مدرس دوره های ضمن خدمت علوم تجربی ومطالعات اجتماعی
ادامه...
معلم از دیدگاه ابو علی سینا
ابوعلی سینا می گوید کسی که عهده دار تربیت کودکان می شود باید حداقل این خصوصیات را دارا باشد:
۱- خردمند باشد:
یعنی مهم ترین خصیصه معلمی را که دانایی است دارا باشد و بر آنچه که آموزش می دهد تسلط علمی داشته باشد و بتواند پاسخگوی سوالات دانش آموزان باشد.
۲- دیندار باشد:
از دیدگاه تربیت دینی علی رغم اینکه بر دانایی معلم تأکید می گردد، با این وجود آن را شرط کافی برای نشستن بر کرسی معلمی نمی داند بلکه آنچه که معلم را الگو و سرمشق رفتاری دانش آموزان قرار می دهد، ادب، اخلاق و تقوای اوست. بنابراین منظوراز دینداری و دارا بودن این خصوصیات عالی، رفتاری است که لازم است شخصیت و منش معلم به آن ها آراسته گردد.
- آشنا با تربیت کودک باشد:
بدون شناخت ویژگی های رشد و نیازها و خواسته های کودک در مراحل مختلف سنی و بدون آشنایی با چگونگی شکل گیری مفاهیم در ذهن کودک و دیگرابعاد شخصیتی او امکان تعلیم و تربیت وجود نخواهد داشت. معلم باید کودک را بشناسد و راه های تامین نیازهای عاطفی، اجتماعی و عقلی او را بفهمد.
۴- باوقار و سنگین باشد:
شغل معلمی به مانند دیگر شغل ها نیست، او با کرامت انسان سر و کار دارد. اگر با وقار و با هیبت نباشد در چشم دانش آموزان کوچک جلوه می کند، در این صورت احترام و اعتماد از او سلب می شود. وقار و سنگینی و برخوردهای همراه با ادب و بیان سخنان حکیمانه، معلم را در نزد دانش آموزان بزرگ و قابل اعتماد می سازد و به عنوان الگو و تکیه گاه دانش آموزان محسوب می گردد.
۵- با مروت باشد:
این ویژگی نیز از این جهت مهم است که معلم با خردسالان و کودکان سروکار دارد، کسی که سخت دل و سنگدل است، نمی تواند با روحیه لطیف و ظریف کودک ارتباط برقرار کند. دل معلم باید نرم و به اصطلاح رحم دل باشد و از آنجایی که کودکان به علت کمی تجربه و کوچکی ظرفیت روانی خطاهای بسیاری را مرتکب می شود، معلم باید دارای روحیه گذشت و اغماض باشد و مروت و مردانگی را در مواقع لزوم و برای تأدیب کودک در نظر داشته باشد.
۶- پاکدامن باشد:
این اصل از آنجا ناشی می شود که کودکان به معلم خود بسیار اعتماد دارند و هرگز در عفت و پاکدامنی او شک نمی کنند، لذا معلم باید از این اعتماد دانش آموزان در جهت تأدیب آن ها بهره جوید و حتی در اندیشه خود آنچه را که خلاف عفت و پارسایی است، نگذارند. فراموش نکنیم کوچکترین خلاف معلم در این راستا ضربه ای بر پیکره کودک می زند که قابل جبران نخواهد بود.
۷- نظیف باشد:
این اصل از این یافته روانشناسی ناشی می شود که کودکان قبل از آنکه به مرحله تفکر منطقی و تفکر انتزاعی برسند در مرحله حسی- حرکتی قرار دارند؛ یعنی ابزار شناختشان از جهان حواس آن هاست. کودکان دبستانی افراد را از وضع ظاهرشان ارزیابی می کنند، در واقع معلمی که سر و صورت و لباسش مرتب، تمیز و شیک است در نظر کودکان فردی بزرگ و قابل احترام است و فردی که تمیز و نظیف نباشد، از او دوری می کنند و حرف هایش را جدی نمی گیرند و اگر کودکان او را الگوی خود قرار دهند، کودکانی بار خواهند آمد که نسبت به نظافت و بهداشت فردی بی مسئولیت خواهند بود.
۸- راه معاشرت را بداند:
این ویژگی از اصل تفاوت های فردی ناشی می گردد. روانشناسی امروز در شناخت توانمندی های روحی و روانی آدمی معتقد است که افراد دارای الگوهای متفاوتی در رفتار هستند، زیرا محیط ژنتیکی و محیط اجتماعی کودکان و پایگاه های فرهنگی واقتصادی آنان با یکدیگر متفاوت است. حتی کودکان دوقلوی همسان با هم برابر نیستند. بنابراین معلم باید بداند که با هر کودک چگونه باید برخورد و معاشرت نماید. نسخه یکسان پیچیدن برای همه در سیستم تعلیم و تربیت جواب نمی دهد. از طرف دیگر معلم باید بداند که کودک را چه وقت تشویق و چه وقت تنبیه کند و زمان و مکان مناسب برای تعلیم و تربیت را بشناسد.
منبع مطلب : تبیان
دفتر ثبت فعالیت های یادگیری وعملکرد تحصیلی
با سلام :
دفتر ثبت فعالیت های یادگیری و عملکرد تحصیلی در کارگروه شورای راهبری ارزشیابی کیفی – توصیفی در حال ویرایش است ؛ دوستان اگر که در جهت اصلاح و ساده سازی آن، پیشنهادی دارند، از ما دریغ نفرمایند .
سپاس از همراهی خوب شما
کار گروه شورای راهبری ارزشیابی کیفی - توصیفی
علی آن شیر خدا (استاد شهریار )
علی آن شیر خدا شاه عرب
الفتی داشته با این دل شب
شب ز اسرار علی آگاه است
دل شب محرم سرّالله است
شب علی دید و به نزدیکی دید
گرچه او نیز به تاریکی دید
شب شنفته است مناجات علی
جوشش چشمه عشق ازلی
شاه را دیده به نوشینی خواب
روی بر سینه دیوار خراب
قلعه بانی که به قصر افلاک
سر دهد ناله زندانی خاک
اشکباری که چو شمع بیزار
می فشارد زر و می گرید زار
دردمندی که چو لب بگشاید
در و دیوار به زنهار آید
کلماتی چون در، آویزه گوش
مسجد کوفه هنوزش مدهوش
فجر تا سینه آفاق شکافت
چشم بیدار علی خفته نیافت
روزه داری که به مهر اسحار
بشکند نان جوین افطار
ناشناسی که به تاریکی شب
می بَرد شام یتیمان عرب
تا نشد پردگی آن سرّ جلی
نشد افشا که علی بود علی...
مرحوم استاد محمد حسین شهریار
یکی از دغدغه های مهم اولیا برای ثبت نام فرزندان
یکی از دغدغه‌های مهم والدین، انتخاب مدرسه خوب است. معیارهای خانواده‌های مختلف برای خوب یا بد بودن یک مدرسه متفاوت است. پژوهش‌های مختلف نشان می‌دهد که بخش بزرگی از فکرها و دیدگاه‌های کسب شده در دوران کودکی، شخصیت، دیدگاه‌ها، عادات و بنیان‌های اعتقادی، اخلاقی، ارزشی، علمی و حتی عملی انسان در بزرگسالی، در دوران دانش‌آموزی شکل می‌گیرد و بعد از خانواده مدرسه نقش مهمی در این امر دارد.
آنچه که همه ما می‌دانیم اهمیت تربیت است، تا آنجا که حضرت علی(ع) خطاب به فرزند بزرگوارشان می‌فرمایند: «من به تربیت تو پرداختم پیش از آنکه دلت سخت و فکرت مشغول شود.»؛ این سخن نشان می‌دهد که سال‌های اولیه زندگی بهترین دوره است و اثر تربیتی آن تا پایان عمر باقی خواهد ماند.
خانواده‌ها به طور معمول برای انتخاب مدرسه فرزند خود دقت بسیاری به خرج می‌دهند و گروهی در این انتخاب سخت گیر هستند، گاهی والدین مدرسه‌ای خارج از محله خود و دور را برای فرزند خود انتخاب می‌کنند، تنها به این دلیل که معلم یا کادر آموزشی خوبی دارد یا این تصور که درس خواندن در مدرسه‌ای در بالا شهر در تربیت خوب فرزندشان تاثیر دارد.
مفاهیم اولیه زندگی و اطلاعات و معلومات کودک در این دوره همانند بذرهایی هستند که در ذهن کودک کاشته می‌شود و در آینده رشد می‌کند و نتیجه‌ای شیرین از خود به جای می‌گذارد و در شکل‌گیری زندگی و تعیین سرنوشت وی و جامعه مؤثر خواهد بود. با این توضیح گفتگویی با یک کارشناس ارشد مشاوره داشتیم پیرامون اینکه چه مدرسه‌ای را باید برای فرزندان خود انتخاب کنیم و یک مدرسه خوب چه معیارهایی دارد.
معیارهای انتخاب یک مدرسه خوب
۱.آموزش خوب و کادر علمی قوی
۲.رفتار مناسب معلمان و کادر مدرسه؛ به‌خصوص در پایه اول ابتدایی نقش شخص معلم بسیار پر رنگ است. معلم کلاس اول باید بتواند کودک را در گذر از دوران مهد کودک و پیش‌دبستانی به دوره دبستان همراهی کند و انگیزه او را برای یادگیری و انجام تکالیف تقویت کند. این مسئله بیش از آنچه تصور کنید در آینده تحصیلی کودک موثر است.
۳.ساعات کاری مناسب با برنامه والدین
۴.محیط شاد و توام با احترام
۵.انضباط متناسب با سن کودکان
۶.توجه به امنیت کودکان در حیاط، راه‌پله و هنگام استفاده از سرویس‌های بهداشتی مدرسه
۷.توجه به مسائل مذهبی در مدرسه
۸.دولتی یا غیرانتفاعی بودن مدرسه و هزینه آن
۹.ساختمان مناسب و داشتن کلاس‌هایی با نور، تهویه و میز و صندلی مناسب
۱۰. نظافت به‌خصوص در آبخوری و دستشویی‌ها
۱۱. زیبایی حیاط، امکانات تفریحی، امکانات آزمایشگاهی و سمعی و بصری
۱۲. مشارکت کودکان در برنامه‌های جنبی مدرسه
۱۳. وجود مشاور با تجربه و متبحر در مدرسه
۱۴. داشتن وب‌سایت، مجله، روزنامه دیواری و …
۱۵.ارائه روش‌های تدریس مناسب و برگزاری دوره‌های مختلف آموزشی برای معلمان درراستای افزایش هرچه بیشتر مهارت آنان و بهبود امکانات و تجهیزات مدارس برای همگامی بیشتر با فن‌آوری عصر حاضر
۱۶. درنظر گرفتن نزدیکی مدرسه به منزل
استخدام آموزش وپرورش
نظر به اینکه قرار است به زودی آزمون استخدام در آموزش و پرورش برگزار شود.
علاقه مندان به شغل آموزگاری (دوره ابتدایی)منابع زیر را مطالعه فرمایند .
اصول و فلسفه تعلیم و تربیت ( شریعنمداری)
روانشناسی پرورشی ( سیف)
روانشناسی رشد( گروه مولفان)
روش ها و فنون تدریس ( شعبانی )
اندازه گیری ، سنجش و ارزشیابی آموزشی ( سیف)
مقدمات و اصول مدیریت آموزشی ( علاقه بند )
شب های قدر
شب های قدر ، ضربت خوردن و شهادت مولی الموحدین امیر المومنین حضرت علی (ع) را تسلیت عرض نموده واز خداوندبزرگ بهترین تقدیرها را ،برای همه بندگانش را خواهانم . التماس دعا
تاثیر تشویق بر یادگیری
انسان بیش از تنبیه به تشویق نیاز دارد. تشویق به انسان عشق و امید و انگیزه می دهد و او را برای آینده سر شار از امیدواری می کند و احساس خوب بودن و ارزشمندی را در او بالا میبرد. اما در جامعه ما تشویق جایگاه برتری ندارد و ما بیشتر مایل هستیم از تنبیه و تحقیر استفاده کنیم تا تشویق. همین وضعیت باعث سر خوردگی و ناامیدی فرزندانمان می شود و ما با دست خود فرزندانمان را به سوی احساس حقارت سوق می دهیم و انرژی مثبت را از آنان می گیریم. تشویق اصول و قواعدی دارد که ما باید آن را خوب بدانیم تا بتوانیم خوب هم از آن استفاده کنیم.
1- شرط سن
در تشویق کودکان شرط سن مهم است و باید مورد رعایت قرار گیرد. در هر سن مقتضائى را باید در نظر گرفت و این امر شدنى نیست مگر به شرط آگاهى از فنون روانشناسى و داشتن اطلاعات در زمینه روانشناسى کودک و نوجوان.
در هر سنّى خواسته ها فرق مى‌کنند و طبعاً نوع جوایز و پاداش فرق خواهد کرد. تشویق از کودک خردسال به صورت بغل کردن و بوسیدن و نوازش است در حالی که این امر براى افراد نوجوان و بالغ شاید چندان موردپسند نباشد. و یا تحسین کودکى در تنهائى به عنوان تشویق او کودک را اقناع خواهد کرد در حالی که این امر براى نوجوان قانع کننده نیست. او دوست دارد در جمع مورد تأیید قرار گیرد.
2- شرط جنس
تشویق و تأیید و حتى جایزه دادن براى پسر و دختر بهتر است متفاوت باشد. بدین‌معنى که شرایط حیات روانى و اجتماعى آنان را مورد نظر قرار دهیم. شاید پسران به اسباب بازى‌ها، وسایل مکانیکى و ابزار متحرک بیشتر راغب باشند تا به ظرافت کارى‌ها و زیبائى‌ها، در حالی که دختران به آن بعد بیشتر توجّه دارند.
شاید بهتر است براى جایزه پسران مثلاً یک کامیون یا دوچرخه و موتور پلاستیکى تهیه کنیم و براى دختران جایزه‌اى از نوع سنجاق و روبان سر، گل‌سینه، و چیزهاى دیگرى که دختران بدان رغبت و علاقه‌اى دارند. از طرف دیگر باید زمینه‌هاى حیات فردى و اجتماعى پسر و دختر را در این راه مد نظر داریم.
3- شرط روانی افراد
نکته مهمى که در تشویق مى‌بایست مورد نظر باشد شرایط روانى کودکان در سنین مختلف و نوع پاى‌بندى آنان به لذات است. کودکان خردسال به دنبال لذات جسمى زودگذر و از نوع لذات کامى هستند. براى تشویق اگر کامشان را شیرین کنیم برایشان لذتبخش‌تر از آن است که مثلاً دایرة‌المعارفى را تا چند هزار برابر از نظر قیمت به آن ها اهدا کرده و مورد تشویقشان قرار دهیم.
این کار در سنین بزرگسالی، نوجوانى و بلوغ آنان اگر صورت گیرد نوعى اهانت و توهین براى آنان به حساب خواهد آمد. در آن سنین تشویقى باید صورت گیرد که ذوق اجتماعى و شخصیتى آنان را اقناع کند و مثلاً آن ها را به جامعه همسن خودشان به عنوان افرادى مهم معرفى نماید. همچنین کودکان خواستار زرق و برق و زیبائى ظاهرند در حالی که براى بزرگترها مسأله عمق اهمیت دارد. کودکان در فضاى حسى زندگى مى‌کنند و بزرگترها در فضاى ادراکی
4- شرط کار و تلاش
در تشویق کودک و اعطاى جایزه به آنان این شرط را در نظر مى‌گیریم که رابطه‌اى باشد بین میزان کار و تلاش و میزان تشویق. گاهى کودک کارى عادى و کوچک انجام مى‌دهد و زمانى کارى بزرگ و مهم. در این صورت برخوردها نباید یکسان باشند. گاهى تشویق براى سرمایه‌گذارى یک ساعته کودک است و زمانى براى کارى چندساعته که مثلاً هفته‌اى از عمر او صرف فلان کار و برنامه شده است.
رعایت این تناسب باید موردنظر باشد تا او دریابد در ازاى میزان سرمایه گذارى و کوشش به جایزه‌اى دست خواهد یافت و این امر محرٌکى باشد براى کار و تلاش بیشتر و سرمایه گذارى زیادتر.
5- مقتضاى درک و فهم
همه کودکان به یک میزان نمى‌فهمند و هوش آن ها به یک اندازه نیست. بر همین اساس موضع‌گیرى‌ها در قبال کودکان به یک گونه نمى‌تواند باشد. ممکن است تشویقى براى یک کودک اقناع کننده باشد و براى کودک همسّن او که از هوش برترى برخوردار است اهانت و تحقیر بحساب آید.
اینکه سعى دارند کودکان تیزهوش را از دیگر کودکان جدا کنند و تربیت نمایند به علل گوناگون است از جمله رعایت همین نکات که از ظرافت خاصى برخوردارند. ممکن است فردى در سن بلوغ باشد و کودکانه بیندیشد و کودکى کم سن و سال باشد و به اندازه بالغان فکر کند. این تفاوت‌ها را باید مورد توجه قرار داد.
6- شرط تداوم
فرزند شما ممکن است عمل مهمى را انجام دهد و شما او را مستحق تشویق بدانید. ولى در این امر شیوه‌ای در پیش گیرید که قابل ادامه باشد. آن چنان نباشد که براى یک عمل عادى کودک تمام لغات و اصطلاحات مربوط به تشویق و تقدیر کودک را ی کباره به کار برید.
هم چنین ممکن است فرزند شما در کلاس اول ابتدائى شاگرد اول شود. به خاطر شاگرد اول شدن او خرید یک دوچرخه خطاست. زیرا بر این اساس شما بذر توقعى بزرگ را در اندرون او کاشته‌اید. اگر این کودک در کلاس پایانى دوره ابتدائى رتبه اول شود ناگزیر باید براى او اتومبیل بخرید!!
7- مستقیم بودن تشویق
برخى از پدران و مادران عادت دارند که به خاطر اخلاق و رفتار کودک و هم به علت پیشرفت تحصیلى او جایزه‌اى تهیه کرده و محرمانه به مدرسه ببرند و از معلم و مدیرش بخواهند که آن را به اسم خود در سر صف به کودک تحویل دهد.
این کار نوعى ارتکاب خطا براى معلم است. زیرا کودک این توقع را از او دارد که در مراحل بعدى گام‌هاى مهم‌تر و یا لااقل مساوى آن بردارد و در حالی که معلم عاجز است. ثانیاً براى دیگر کودکان حسرت آفرین است که فلان طفل همکلاسى به خاطر فلان مسئله به چنین جایزه‌اى دست یافته و آن ها سرشان بى کلاه مانده و ثالثاً اگر روزى این حقیقت براى کودک کشف شود دیگر به چنین والدین و معلمى اعتماد نخواهد کرد و ....
8- خوددارى از دادن سند
فرزند و یا شاگرد خود را تشویق کنید بدان شرط که تشویق شما سندى براى ابراز غرور و احساس اقناع همیشگى از اخلاق و رفتار و پیشرفت نشود و او فکر کند که بر این اساس واجد جمیع کمالات شده و دیگر نیازى به کار و تلاش ندارد.
بر این اساس به او نوشته‌اى ندهید که از اخلاق و رفتارش کاملاً رضایت دارید. اگر چنین نوشته‌اى مى‌دهید آن را محدود کنید، بدین گونه که تا این تاریخ از اخلاق و رفتار او رضایت داشته‌اید. بدین معنى که معلوم نیست براى فردا هم چنین رضایتى حاصل باشد. براى فردا تلاش و کوششى جدید لازم است و او همچنان باید در کار اصلاح و پیشرفت خود باشد.
9- شرط قیمت و بها
بسیارى از پدران و مادران به واقع براى خودشان جایزه‌اى مى‌خرند نه براى فرزندان آن ها شاید نمى‌دانند که فرزندشان بین طلا و برنج، بین کائوچو و پلاستیک فرق نمى‌گذارند. چیز قیمتى یا ارزان براى کودک یکسان است.
براى تشویق کودک و جایزه دادن به او اشیائى گران‌قیمت مى‌خرند و آن گاه براى این که آن شیء نشکند آن را در قفسه‌اى قرار داده و آن را قفل و کودک را از بازى محروم مى‌کنند. آیا بهتر نبود که همان اسباب‌بازى ارزان‌قیمت پلاستیکى براى کودک تهیه مى‌شد و از آن بهره‌مند مى‌گشت؟
10- شرط سازندگى
تشویق کودک به گونه‌اى باشد که در او سازندگى ایجاد کند نه غرور و نه خودپسندى و خودبینی. تشویق باید اخلاق او را بهتر سازد، راه و روش او را براى رسیدن به هدف جهت دهد، به میزان کار و تلاش او بیفزاید و بالاخره او را از پیش بهتر سازد.
هم چنین اسباب و ابزارى که براى تشویق کودک تهیه مى‌کنیم باید به گونه‌اى باشند که فکر و ذهن او را به حرکت اندازند، در او ابتکار و ابداع پدید آورند و کودک با آن ها به صورت فعال برخورد کند نه منفعل. مثلاً اسباب‌بازى تشویقى از نوع ماشین کوکى نباشند، بلکه از نوع وسایل ساختمانى باشد و ...
هم چنین نکات دیگرى هم در این زمینه مورد نظر است از جمله رعایت نیاز کودک، رعایت شوق و رغبت کودک به شیء. شاید کودک همیشه در آرزوى داشتن یک ساعت‌مچى است. بهتر است تشویق و جایزه او همین شیء باشد .